Verschenen op Ouders & Onderwijs
Er is met terugkerende aandacht veel te doen over de ouderbijdrage. Gaat het niet om schoolkosten in het algemeen, dan wel over gratis schoolboeken of de ‘verplichte’ aanschaf van iPads, laptops en tablets. De rekening van zaken wordt gemakkelijk over de schutting bij ouders geworpen.
Digitale leermiddelen
Er is veel te doen over de wijze waarop veel scholen ouders verplichten iPads, tablets, laptops aan te schaffen. In Twente is dit voor de VO-scholen op een rij gezet en het beeld is somber: er is 1 school die het echt netjes lijkt te doen. De praktijken op alle andere scholen waar volgens hun website met digitale leermiddelen wordt gewerkt zijn dubieus of gewoon fout (zie kaartje met de stand van zaken van begin november 2016).
Sommige scholen passen hun beleid aan naar aanleiding van de aandacht voor de verplichting. Andere scholen blijven volharden in hun (on)gelijk. Voor ouders is dit een ondoenlijke situatie: geef je je kind immers in handen van een organisatie die je willens en wetens bedonderd?
Het belang van een goede relatie
In de gesprekken met ouders blijkt steeds weer hoe belangrijk het voor ouders is om te kunnen vertrouwen op de school waar ze hun kind naar toe sturen. Dubieuze verplichtingen doen die relatie geen goed en maakt ouders kritisch. Desalniettemin blijft ook treffend dat ouders niet gemakkelijk klachten indienen. Voor klachten moet je bekennen dat het vertrouwen in de relatie niet oké is. Je kind moet nog wel naar school en moet daar geen last van hebben. De enkele ouder die dat wel aandurfde heeft dat ook geweten. Hij gaf aan gestopt te zijn, omwille van zijn kinderen. Die werden er namelijk op aangesproken. Een zeurende ouder wil je niet zijn, al heb je alle recht om je beklag te doen.
Gelijke kansen
Het is niet verboden voor scholen om te vragen om een vrijwillige bijdrage voor extra activiteiten. Het is van belang dat het voor ouders klip en klaar is dat die bijdrage vrijwillig is en dat er dus keuze is om te betalen. De deelname aan (verplichte) schoolactiviteiten mag niet afhankelijk gesteld worden van een bijdrage. Als je de bijdrage wél betaalt, speelt nog iets anders mee. Ongewild kun je als betalende ouder dan meewerken aan het benadrukken van de verschillen tussen kinderen. Ouders die niet de bijdrage betalen zetten hun kinderen namelijk buiten spel.
Het kan ook anders
Hoe zou het zijn als je als ouder aan het begin van het jaar een lijstje krijgt met activiteiten die de school van plan is te gaan ondernemen (voor het leerjaar/afdeling van je kind) met de vrijwillige bijdrage van ouders. In dat lijstje geven ze bovendien een volgorde aan: de activiteiten die ze als team het belangrijkst vinden, gaan als eerste door als er voldoende geld is en daarna wordt pas begonnen aan de volgende activiteit.
De weken daarna kunnen ouders hun vrijwillige bijdrage storten en kunnen ze op de site van de school zien hoever het staat. Het nodigt ouders die wat extra kunnen missen uit om iets extra te investeren, zonder dat ze daarmee de kansongelijkheid bevorderen.
Stelregel is namelijk dat iedereen aan de activiteiten meedoet: of je nu betaalt of niet. De financiele draagkracht van ouders hoeft zo niet door te werken in de deelname aan de extra activiteiten van een school.
De bijdrage is niet gelimiteerd: ouders mogen bijdragen naar draagkracht en vrijwilligheid. Het is toegestaan om als ouder naar de school te bellen en aan te geven dat je graag het verschil bijlegt als er na de sluiting van de bijdrage nog wat nodig is.
Bereidwilligheid kun je niet afdwingen
De regels rond de vrijwillige bijdrage zijn duidelijk. De regels rond de verplichte aanschaf van digitale leermiddelen ook. Ouders zijn graag bereid om naar draagkracht bij te dragen aan extra activiteiten op school. Activiteiten die het schoolleven boeiend maken. Als je als school van die basale bereidheid van ouders gebruik wilt maken moet je daar netjes om vragen. Afdwingen is verkeerd. Zeker als het over de ruggen van leerlingen gaat. De dreiging met uitsluiting van leerlingen is een manier om een bijdrage af te dwingen en dus ook verkeerd. Dat past niet bij de maatschappelijke opdracht die het onderwijs heeft.
