Een nieuwe school in een krimpgebied
Verschenen op Ouders & Onderwijs
Er zijn regio’s in het land waar het aantal kinderen dermate afneemt dat er een overschot aan scholen ontstaat. Dan lijkt het niet logisch dat er nieuwe scholen ontstaan, maar toch is dat het geval. Op donderdag 10 september werd de islamitische basisschool de Tulp in Hengelo feestelijk geopend. Benieuwd naar de achtergronden van deze nieuwe school ging ik in gesprek.
Een paar dagen voor de opening zijn ouders en leerkrachten nog druk in de weer met de laatste versieringen. Op 17 augustus begon het schooljaar en in de weken daarna groeide het aantal nieuwe leerlingen sterk. Het schoolgebouw, dat al enige jaren leegstond, is opgeknapt en heeft een frisse aanblik gekregen. De inrichting is in overeenstemming gebracht met de kernwaarden van de school: ze willen een open school zijn: open voor kinderen, ouders en buurt.
Tussen de klussende leerkrachten en ouders vind ik de directrice van de school: Charlotte van Doorn. Zij werkt net zo hard mee om de school op tijd af te krijgen voor de opening. Charlotte is nieuw bij SIMON die een deel van het islamitisch onderwijs in Nederland vorm geeft. Ze ziet het als uitdaging om juist in deze tijd, waar de maatschappelijke spanningen toenemen een school neer te zetten waar de kwaliteit van onderwijs centraal staat vanuit de kernwaarden van het islamitisch onderwijs van SIMON.
Charlotte is een bekende in het onderwijsveld. Ze was directeur van de zeer innovatieve basisschool het Heem in Nijverdal. Bij de Tulp gaat ze dat niet kopiëren, maar elementen komen zeker terug. Er zijn ook paralellen: ook bij het Heem was er sprake van dreigende sluiting van scholen. Het ‘tegen-de-stroom-in-roeien’ is haar niet vreemd en geeft ook de ruimte om nieuwe dingen te doen.
De school is opgericht op verzoek van een actieve oudergroep die daar twee jaar lang flink lobby voor heeft moeten voeren. Over vijf jaar tijd moet de school, om levensvatbaar te zijn, 265 leerlingen tellen. Er zijn er nu, een paar weken na de opening, bijna 60. Meer dan verwacht. De Tulp heeft een bovenlokale functie. Ook ouders uit Almelo brengen hun kinderen naar de Tulp. Bij SIMON kennen ze daarvoor een eigen leerling-vervoersysteem.
De uitdaging van de krimp (minder leerlingen met teveel scholen), de maatschappelijke discussie rond artikel 23, de actualiteit van het (wereld)nieuws, de wensen van ouders, de Syrisch-orthodoxe kerk die tegenover de school staat, de inrichting en vormgeving van een nieuwe school die zich kan onderscheiden op meer dan alleen het islamitische aspect. Het is een rij onderwerpen die in het gesprek aan de orde komen en waar binnen de school goed over nagedacht is.
De Tulp is een open school: iedereen is welkom, de klassen kennen met de grote ramen naar buiten en naar binnen een transparante aanblik. De Tulp werkt volgens de principes van de Vreedzame School en dit is in al de contacten te merken. De Syrisch-orthodoxe buren zijn door de kinderen uitgenodigd voor de opening. Iedereen is welkom om te komen kijken. De principes van de vreedzame school passen naadloos bij de uitgangspunten van de Tulp en andere SIMON-scholen.
Ouders zoeken bij de Tulp een plek om hun kinderen in veiligheid te laten opgroeien. Talentbegeleiding, groepsdoorbrekend werken, het aangaan en onderhouden van relaties staan centraal. Er is een ruimte waar ouders elkaar kunnen ontmoeten, onder het genot van een kop koffie. De school als samenleving. Een grote muursticker in de ontmoetingsruimte waar kinderhanden de wereld dragen bekrachtigt dit nog eens extra.
Ouders zijn actief in de school. De medezeggenschapsraad zit bij aanvang van de school meteen vol. Ook de ouderraad is zeer goed bezet. Ouders die aangeven iets te willen doen voor de school zijn welkom en worden met open armen ontvangen. De ouderraad is zo groot als er animo is en die animo is er. Ouders zijn trots op de school die is ontstaan voor hun kinderen.
Wat opvalt is dat de islamitische grondslag zo’n universele uitwerking krijgt in de school. De kernwaarden van SIMON die neergelegd zijn in de zeven parels van uitmuntendheid kennen meer overeenkomsten dan verschillen met andere religies. De school heeft zeker een aantrekkingskracht op ouders met een islamitische achtergrond en momenteel zijn er (nog) geen kinderen met een andere achtergrond op school.
Daar staat de Tulp echter zeer voor open. Het innovatieve lesconcept, de duidelijke visie die neergelegd wordt door een bevlogen directeur, de wijze waarop de intermenselijke relaties centraal staan in en om de school kunnen ook voor ouders met een andere achtergrond het overwegen waard zijn. Het wachten is op de eerste ouders die die stap durven te zetten.
Gaat de Tulp het redden?
In vijf jaar nog 200 kinderen erbij lijkt, zeker in een omgeving waar alle scholen alleen maar kleiner worden, een behoorlijke opgave. De kans dat het lukt zal niet alleen liggen aan het islamitische karakter, maar zeker ook aan de opzet en inhoud van de school. Misschien is die innovatieve aanpak wel de belangrijkste reden waarom deze school een succes zou kunnen worden.
