Recht op bereidwilligheid

Verschenen op Ouders & Onderwijs

Vandaag trof ik een moeder die ik al een tijd ken. Haar kind heeft een beperking en kent mede daardoor problemen bij het meedoen in het onderwijs. Zij wil graag dat hij meedoet met “gewone” kinderen. Er was eerst een school die wel wilde. Toen kwam er een kink in de kabel en was de bereidheid weg. Een gesprek leidde tot niets. De bereidheid was er gewoon niet. Er kwamen deskundigen van buiten de situatie die aangaven dat er best mogelijkheden waren. Dat het best geregeld kon worden, maar de school hield voet bij stuk.

Gelijke behandeling

Moeder wilde een gelijke behandeling van haar kind en stapte naar het college. Dat is een lastige keuze. Van een hogere macht krijg je een uitspraak en daar moet je het dan mee doen. Je begint eraan om gelijk te krijgen, maar stel dat je gelijk krijgt, krijg je dan ook bereidwilligheid bij de school? In dit geval ging het mis. De ouders vroegen om, vooruitlopend op het recht op inclusief onderwijs, het recht op plaatsing van hun kind in een reguliere school. Ze kregen ongelijk. Het college zag kennelijk geen mogelijkheid om het kind te beschermen voor een ongelijke behandeling.

Ze zat er helemaal doorheen. Waar ik haar ken als een enthousiaste voorvechter voor inclusief onderwijs hingen haar schouders af en had ze het zwaar. Het hele traject had haar veel gekost. Er was veel energie in gaan zitten en nu moest ze opnieuw op zoek naar een goede plek voor haar kind. Met een ander perspectief en een andere inhoud. Ze zou de stap gaan zetten en haar kind gaan aanmelden bij de enige school die uit de veelheid van scholen overbleef. Ze moest wel. Haar kind gaat naar een school waar ze de visie niet mee deelt en waar door de afspraken op bestuurlijk niveau nauwelijks variatie mogelijk lijkt.

Bereidwilligheid

Het raakte mij haar zo te zien. Ik had met haar te doen en het maakte me kwaad. Had ze dan niet naar dat college moeten gaan? Of had de school bij aanvang iets meer moeite moeten doen? Ik neig naar het laatste. Ouders stappen vaker naar een college of een rechter en soms krijgen ze ook gelijk. Dat gelijk leidt echter nooit tot bereidwilligheid en met een rechtelijke uitspraak je schoolloopbaan beginnen of vervolgen is niet direct een garantie op succes. Bereidwilligheid dwing je nu eenmaal niet af en scholen zijn, voor wat betreft hun eigen bereidwilligheid, de machtigste partij.

Verantwoordelijkheid voor de relatie

Een school zou kost wat kost moeten voorkomen dat ouders naar een rechter stappen. Zij zijn verantwoordelijk voor de relatie met de ouder. Zij zijn namelijk de professional en dus horen zij daarin het voortouw te nemen. En als een ouder naar een rechter stapt zijn ze dus in gebreke gebleven.

Ik weiger te geloven dat er sprake is van onwil bij scholen. Ik zie het niet en merk nooit dat er onwil is. Toch stapelen de voorbeelden zich op waar het er toch erg op lijkt dat er sprake is van onwil. Er zijn veel situaties waarin scholen het laten gebeuren dat ouders hun heil gaan zoeken in het krijgen van gelijk. In al die situaties lukt het scholen kennelijk niet om de relatie te onderhouden en aan te sluiten bij de ouders.

De gevolgen voor ouders zijn enorm. Ze zoeken een goede plek voor hun kind, hebben daar ideeën over en proberen dat te realiseren. Niets mis mee. Ouders hebben 24/7 de verantwoordelijkheid voor hun kinderen en lopen, zeker als het allemaal niet vanzelf gaat, enorm op hun tenen. Met alle gevolgen van dien.

Beter je best doen

Het zal geen onwil van scholen zijn, maar mag het dan tenminste iets doortastender? En mag jij, als lankmoedige, trage en trainerende professional er ook eens een nacht of wat slecht van slapen? Of een jaar of twee? En zal je het dan voor altijd anders doen? Vanuit bijvoorbeeld je maatschappelijke opdracht dat je voor ieder kind een goede plek moet bieden? Dat je die goede plek zo dicht mogelijk bij de wens van de ouders moet organiseren?

Ik weiger te gaan geloven in onwil. Het zou alleen erg helpen als scholen me wat vaker de indruk geven dat mijn geloof nog steeds oprecht is. Dan moeten ze wel iets harder hun best gaan doen.